Op 15 mei 1940 vond in Rijsoord de capitulatie van de Nederlandse strijdkrachten aan de Duitsers plaats. Opperbevelhebber generaal H.G. Winkelman tekende in de 1e Chr. school met de bijbel aan de Rijksstraatweg 101 de overgave. Winkelman werd vergezeld door, Luitenant ter Zee 1e klasse D.G. van Doorninck, Chef-staf generaal-majoor H.F.M. Baron van Voorst tot Voorst en Kapitein Mr. J.D. Schepers. Aan Duitse zijde waren aanwezig generaal G.K.F.W. von Küchler, Luitenant generaal F. von Schlieper, generaal E. Marks. Tevens was er een Duitse tolk, griffier Dr. F. Plutzar en een Duitse Notulist. Na de oorlog werd deze school de Johannes Post school genoemd. In het schoolgebouw is tegenwoordig het Johannes Post School Museum gevestigd. Voor het museum staat een monument met de tekst: “Een volk dat zijn verdediging verwaarloost zet zijn vrijheid op het spel” en op het terrein zelf staat een borstbeeld van generaal Winkelman.
De Duitse aanval op Nederland.
De Duitse aanval op Nederland in de meidagen van 1940 begon op 10 mei en betekende voor Nederland het begin van de Tweede Wereldoorlog. De schok was groot in Nederland. Men had het geloof dat men buiten de oorlog kon blijven maar dat bleek onterecht. Het Nederlandse leger was niet in staat om de Duitse opmars te stoppen maar bood aanzienlijk meer verweer dan de Duitsers hadden verwacht.
De tweede dag.
Op de tweede dag van de oorlog hadden de Duitsers de oude Herberg, Hotel, Café, Restaurant “ in ’t wapen van Rijsoord” gevorderd. Dit werd het hoofdkwartier van generaal Kurt 
Student, bevelhebber over de Fallschirmjäger. Er werd ook een grote verbindingspost gevestigd bij de Herberg. De familie Freling, de uitbater van het pand, die in het pand ook woonde, moesten er uit, zij vonden onderdak aan de Waalweg bij de familie Legerstee. Ook de 1e Chr. School met de bijbel Rijksstraatweg 101 werd in die eerste dagen bezet door de Duitsers. Dat de Herberg gevorderd werd door de Duitsers was wel een streep door de rekening van de geneeskundige luchtbeschermingsdienst kring IJsselmonde. Want die hadden al vanaf eind 1939 het plan voor het inrichten van een noodziekenhuis in het Wapen van Rijsoord. Dit i.v.m. de steeds groter wordende dreiging van oorlog en omdat de Herberg gunstig centraal gelegen is voor de omliggende gemeenten. Het zou een ziekenhuis moeten worden voor niet chirurgische ingrepen, waar 
ongeveer 65 bedden moeten komen. Hiervoor moeten er aan de Herberg wel wat interne aanpassingen gedaan worden en voorzieningen getroffen worden De commissie van de gemeente Ridderkerk die dit moet gaan uitvoeren, is van mening dat er ook een regeling met de eigenaar en huurder van de Herberg moet komen. De burgemeester van Ridderkerk J.H. Crezée geloofd dat de eigenaar en huurder de verbouwing wel op prijs zullen stellen. Omdat het hotel door deze aanpassingen verbeterd wordt. Namens de commissie neemt de burgemeester de taak op zich, om deze zaak met beide partijen te bespreken. Nadat de Duitsers de Herberg weer hadden verlaten is de verbouwing alsnog uitgevoerd. De Herberg is uiteindelijk nooit als noodziekenhuis in gebruik geweest. En kon het gebouw weer gebruikt worden waarvoor het altijd al dienst gedaan had.
Bombardement op Rotterdam.
Op 14 mei eisten de Duitsers de overgave van Rotterdam; de stad werd daarop overgegeven, maar werd toch gebombardeerd. Ondanks dat de onderhandelingen over overgave nog gaande waren. Er zou vanuit Rijsoord nog geprobeerd zijn om met een radioboodschap de bommenregen op Rotterdam af te wenden. Dit is niet gelukt door al dan niet reële verbindingsproblemen of ontvangers die niet wilden luisteren. Voor iedereen die toen in Rijsoord en Ridderkerk woonde of was heeft het bombardement op Rotterdam een on
uitwisbare indruk gemaakt. Men ziet hier de stad niet alleen branden, maar ruikt het ook. Bij vlagen sneeuwt het bovendien geblakerde stukken papier. De lucht was angstwekkend gekleurd. Het is een beeld dat meerdere Rijsoordenaars en Ridderkerkers op het netvlies is gebrand. Donkere rookwolken stijgen op tegen de helle lucht. Roodgekleurd zijn de rookkolommen, een rode gloed verft de horizon in het Westen. De dikke wolken drijven door de lucht, zij zweven ook over Ridderkerk. Het is huiveringwekkend dit alles aan te zien. De lucht in het Westen en Noorden gloeit, en met de wind mee waaien zwart verkoolde stukken papier mee en vallen overal in de tuinen, straten en op de huizen neer. Na het in puin gooien van het Rotterdamse stadshart en de bedreiging andere steden te bombarderen, besloot het Nederlandse leger na vijf dagen oorlog te capituleren.
Capitulatie.
Generaal Winkelman weet voor de ondertekening van de capitulatie niet dat hij hiervoor in Rijsoord verwacht wordt. Er is hem op avond van 14 mei telefonisch verteld dat hij de volgende morgen zich stipt om 08.20 uur aan de noordkant van de Maasbruggen dient te melden. Winkelman wordt vergezeld door generaal-majoor Van Voorst tot Voorst, chef van de generale staf, kapitein van de generale staf J.D. Schepers, ook hoofd van de sectie Juridische Zaken en luitenant ter zee Van Doorninck, de marine-adjudant van de opperbevelhebber. Ze worden bij het hoofdkwartier in Den Haag opgehaald door een Duitse kapitein, die zich met een Duitse auto met witte vlag heeft gemeld. De Nederlandse stafleden volgen hem met twee auto’s. Achter de auto van de generaal rijden zijn stafleden met de dienstauto van de minister van Buitenlandse Zaken. Zodra zij buiten Den Haag op de grote weg waren, snelde de Duitse auto naar voren en leidde de colonne al claxonnerend in ijltempo naar Rotterdam. Daar bleek de route, die de Duitser ’s morgens nog gereden had, onveilig te zijn door op instorten staande huizen. De burger die de waarschuwing had gegeven, werd in de Duitse auto gezet om een veilige route te wijzen. Bij de brug over de Maas werd hij weer uit de auto gezet en moest hij maar zien hoe hij weer thuis kwam. De colonne vervolgde zijn weg naar Rijsoord. Direct na aankomst op de Rijksstraatweg worden de 
generale staf en hun begeleiders van alle kanten gefilmd en gefotografeerd door de Duitse foto- en filmdienst, terwijl verschillende Duitse soldaten kans zien om met hun eigen camera’s iets van dit historische moment vast te leggen. Heimelijk wordt er gefilmd vanuit de boven¬ verdieping van de naastgelegen pastorie van de Gereformeerde kerk, waarin mannen van het 77e Batterij Lucht¬ afweer als krijgsgevangenen zitten. De beelden tonen veel
luxe wagens tussen het militaire materieel, terwijl het (fiets)verkeer op de Rijksstraatweg gewoon doorgang vindt. Nieuwsgierige omwonenden hebben zich verzameld bij de school. Zij staan aan de kant van de weg naar alle drukte te kijken. Het was geen grote menigte. Veel bewoners waren bang en bleven liever thuis, aldus Rijsoordenaar M. van Ooijen, die er wel bij was. We hoorden ’s morgen via-via dat er iets belangrijks in ons dorp zou gebeuren. Er werd gefluisterd over de komst van Winkelman, maar niemand wist precies wat er aan de hand was. De Duitse kranten maken het daags erna allemaal veel mooier dan het was. Alle inwoners van Rijsoord zijn op de been. Ook is er veel volk uit de omliggende plaat¬sen komen toestromen. De meesten zijn op de fiets gekomen. Men ziet niets dan vrolijke gezichten, aldus de Duitse kranten.
Ontvangst door de Duitsers.
Generaal Winkelman wordt bij het hek van de school opgewacht door zijn Duitse collega George von Küchler, die hem na het voorstellen naar binnen begeleidt. Het lokaal direct na binnenkomst 
rechts was ingericht voor deze gebeurtenis. Winkelman vertelde later, toen wij gezeten waren, kwam de Duitse generaal binnen met veel drukte en vertoon, vergezeld door een staf van wel twintig man. Zo’n echte Duitse poeha, die echter op ons vieren weinig indruk maakte. Nog twee Nederlandse officieren zijn ook naar de school gekomen of daar door de Duitsers heengebracht. Het zijn een divisiecommandant van het vierde leger en de chef-staf van de groep Utrecht. Von Küchler opent de bijeenkomst met een korte toespraak, waarmee hij zijn hoog¬achting uitspreekt voor de geboden weerstand van de Nederlandse krijgsmacht. Volgens generaal-majoor Van Voorst tot Voorst reageert Winkelman met niet meer dan twee woorden: ‘Ich danke’. De reeds opgestelde capitulatievoorwaarden zijn aansluitend voorgelezen. Langdurige onderhandelingen zijn d
aar in de school niet meer over gevoerd. Toch werd het nog een lange sessie omdat Winkelman bezwaar maakte tegen enkele passages, waardoor het in twee talen op te stellen nieuwe document op zich liet wachten. Even na 10.00 uur worden de handtekeningen onder de capitulatiedocumenten gezet. De generaal en zijn staf vertrekken kort daarop, opnieuw onder witte vlag. Nadat generaal Winkelman vertrokken was arriveerde de Duitse generaal von Bock,
hij werd door generaal Von Kuchler staande op het schoolplein op de hoogte gebracht van de getekende overeenkomst. Daarbij kwam ook ter sprake dat Zeeland niet bij de capitulatie was betrokken omdat daar Franse troepen gestationeerd waren. De capitulatie gold dus niet voor de provincie Zeeland, waar door Franse, Belgische en Nederlandse troepen nog enkele dagen strijd werd geleverd totdat op 17 mei 1940, na het bombardement op Middelburg, de strijd in Zeeland ook werd opgegeven. De hierop volgende bezetting duurde 5 jaar. De regering en de koninklijke familie weken uit naar Engeland. Tijdens deze korte strijd in de meidagen zijn toch nog veel militairen en burgers omgekomen en gewond geraakt.
Getuigenverslagen.
Jan de Jong van De Jong’s Tours zag het allemaal aan. ‘Ik had van een buschauffeur gehoord dat er iets stond te gebeuren bij de school. 
De mensen reageerden rustig. Sommigen riepen boe. We realiseerden ons niet dat we in Rijsoord getuige waren van de capitulatie. Dat hoorden we later pas over de radio. Ik ging ervan uit dat ze met elkaar overlegd hadden, maar het kwam niet bij me op dat in onze christelijke school het einde van de oorlog was bezegeld.’ Zowel binnen als buiten zijn de gebeurtenissen in Rijsoord uitgebreid op de korrel genomen door de Duitse film- en fotokrachten. Zelfs het uitdelen van een glaasje melk aan één van de chauffeurs wordt voor de propaganda uitgebuit. De overgave in Rijsoord zou belangrijk bioscoopnieuws in Duitsland worden. De Nederlandse kranten brengen daags na de overgave, allemaal het zelfde door de Duitsers opgestelde persbericht over de ondertekende capitulatie, waarmee Rijsoord even voorpaginanieuws is.
Museum.
In de voormalige school, wat tegenwoordig het “Museum Planetarium, Johannes Post school” is, kan men de Capitulatie herbeleven. Wanneer men het museum bezoekt, ziet men eerst het monument met de tekst “Een volk dat zijn verdediging verwaarloost zet zijn vrijheid op het spel”. Het schoolplein oplopende komt 
men langs het borstbeeld van generaal H. Winkelman. De ingang van de school ziet er nog net zo uit als tijdens de Capitulatie. Eenmaal binnen in het eerste lokaal rechts, lijkt het alsof je terug gaat in de tijd naar 15 mei 1940, het lokaal is ingericht zoals het er toen uitzag tijdens de Capitulatie. Als men dit lokaal binne
nkomt is het een indrukwekkend gezicht en wordt men er stil van bij het betreden van het lokaal. In het museum is ook een indrukwekkende film te zien van het Bombardement van Rotterdam.
Ons Rijsoord.
Dat ons dorp Rijsoord dat even ten zuiden van Rotterdam ligt , op 15 mei 1940 zo’n belangrijke rol 
gespeeld heeft tijdens die eerste oorlogsdagen, is niet zo algemeen bekend, er is altijd veel drukte gemaakt over de Capitulatie van de Duitsers in Hotel de wereld in Wageningen, want daar was men trots op. Maar we schaamde ons blijkbaar over onze eigen Capitulatie aan de Duitsers, vandaar dat daar nooit zoveel drukte over gemaakt is. Jaarlijks vind er op of rond de 15e mei een herdenking plaats en wordt er door leerlingen van het Gemini college (die het monument geadopteerd heeft) een krans gelegd.
Klik hier voor een uitgebreide foto reportage van de Capitulatie.
Klik hier voor een film over de capitulatie.
Bronmateriaal: Internet, Wikipedia, hotspotholland.nl, boek Ridderkerk en de tweede wereldoorlog van stichting oud Ridderkerk, museum planetarium Johannes Post school, Gemeente archief Rotterdam, Rijsoord.nl.